Các mô hình tham chiếu cũng đã được cập nhật trong khung kiến trúc phiên bản mới, bao gồm: Mô hình tham chiếu nghiệp vụ (BRM), mô hình tham chiếu dữ liệu (DRM), mô hình tham chiếu ứng dụng (ARM), mô hình tham chiếu công nghệ (TRM) và mô hình tham chiếu an toàn thông tin mạng, an ninh mạng (SRM).

Trong đó, mô hình tham chiếu an toàn thông tin trong khung kiến trúc phiên bản 2.0 được đổi tên thành mô hình tham chiếu An toàn thông tin mạng, an ninh mạng để đảm bảo đồng bộ với Luật an toàn thông tin mạng và Luật An ninh mạng.

Các mô hình BRM, DRM, ARM được cập nhật, bổ sung để đáp ứng nhu cầu triển khai Đề án 06 và Nghị quyết 59 của Chính phủ về định danh và xác thực điện tử.

Cùng với đó, từ thực tế triển khai, khung kiến trúc phiên bản mới còn cập nhật, bổ sung vào mô hình tham chiếu công nghệ một số công nghệ mới, lược bỏ các công nghệ cũ, lạc hậu; cập nhật, bổ sung một số văn bản có liên quan mới ban hành vào các mô hình tham chiếu một cách tương ứng.

Đồng thời, cập nhật bổ sung một số nguyên tắc cơ bản trong xây dựng kiến trúc chính phủ điện tử và một số nội dung khác theo các văn bản định hướng việc triển khai xây dựng Chính phủ điện tử, Chính phủ số tại Việt Nam hiện nay.

Trao đổi với phóng viên VietNamNet, ông Nguyễn Tử Quảng, Chủ tịch Bkav, Phó Chủ tịch Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ CNTT Việt Nam - VINASA nhận định, việc ban hành khung kiến trúc Chính phủ điện tử Việt Nam phiên bản 3.0 hướng tới Chính phủ số là kịp thời, đúng đắn trong xu hướng chuyển đổi số hiện nay của Việt Nam và cũng đúng với xu hướng chung trên thế giới.

Cũng theo ông Nguyễn Tử Quảng, khung kiến trúc Chính phủ điện tử Việt Nam phiên bản mới đã mạnh mẽ chọn hướng tiến hóa hẳn sang chính phủ số, dù tên gọi vẫn là Chính phủ điện tử 3.0 nhưng về kiến trúc thì đã định hướng chuyển sang chính phủ số.

“Kiến trúc Chính phủ điện tử Việt Nam phiên bản 3.0 hướng tới chính phủ số cũng đã nhấn mạnh được tầm quan trọng của dữ liệu, lấy dữ liệu làm trung tâm và sử dụng các nền tảng LowCode và NoCode. Các nền tảng này giúp các cơ quan, doanh nghiệp tạo ra các ứng dụng phần mềm nhanh chóng với ít hoặc không cần code để đáp ứng các nhu cầu và nghiệp vụ phát sinh trong quá trình vận hành”, ông Nguyễn Tử Quảng nhận xét.

Tại khung kiến trúc Chính phủ điện tử Việt Nam phiên bản mới, Bộ TT&TT cũng hướng dẫn rõ, đơn vị chuyên trách CNTT các bộ, ngành, địa phương có trách nhiệm xây dựng, cập nhật kiến trúc chính phủ điện tử cấp bộ (với bộ, ngành) và kiến trúc chính quyền điện tử cấp tỉnh (với các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương) đảm bảo phù hợp với Khung Kiến trúc Chính phủ điện tử Việt Nam phiên bản 3.0 hướng tới Chính phủ số, trình Bộ trưởng/Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố phê duyệt. 

Các chương trình, kế hoạch về ứng dụng CNTT, phát triển chính phủ điện tử, chính quyền điện tử cần được cập nhật, bổ sung và trình cấp có thẩm quyền phê duyệt nhằm bảo đảm đồng bộ, tuân thủ Khung Kiến trúc Chính phủ điện tử Việt Nam, phiên bản 3.0, hướng tới Chính phủ số; kiến trúc Chính phủ điện tử cấp bộ và kiến trúc chính quyền điện tử cấp tỉnh.

Kiến trúc chính phủ điện tử là bức tranh tổng thể, mô tả các thành phần và mối quan hệ trong chính phủ điện tử, chính phủ số. Kiến trúc giống như một tấm “bản đồ”, giúp những người liên quan định vị, hình dung ra những việc đã làm và những việc sẽ phải làm, giúp kết nối, liên thông, tránh trùng lặp.

Khung kiến trúc Chính phủ điện tử Việt Nam phiên bản 3.0 hướng tới Chính phủ số có hiệu lực từ ngày 29/12/2023, thay thế cho Khung kiến trúc Chính phủ điện tử Việt Nam phiên bản 2.0 được Bộ TT&TT ban hành cuối năm 2019.

Việc Bộ TT&TT ban hành khung kiến trúc Chính phủ điện tử Việt Nam phiên bản mới hướng tới Chính phủ số là nhằm hướng dẫn các bộ, ngành, địa phương xây dựng kiến trúc chính phủ số/chính quyền số của bộ, tỉnh mình; đồng thời hình thành và triển khai áp dụng đồng bộ hệ thống kiến trúc chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số từ Trung ương đến địa phương. 

Từ thực tiễn triển khai xây dựng Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số tại Việt Nam thời gian qua, khung kiến trúc phiên bản mới đã được nghiên cứu xây dựng và cập nhật, bổ sung một số nội dung mới so với phiên bản 2.0.

Cụ thể, cập nhật sơ đồ khái quát Chính phủ điện tử Việt Nam và mô tả các thành phần. Trong đó, sơ đồ có bổ sung nền tảng định danh và xác thực điện tử, hệ thống định danh và xác thực điện tử và việc khai thác, sử dụng các hệ thống này theo quy định tại Nghị định 59 năm 2022 của Chính phủ và Đề án “Phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030” (Đề án 06); bổ sung Trung tâm dữ liệu quốc gia, kho dữ liệu về con người, kho dữ liệu tổng hợp từ các cơ sở dữ liệu quốc gia được đề cập trong Đề án Trung tâm dữ liệu quốc gia đã được Chính phủ phê duyệt.

Các mô hình tham chiếu cũng đã được cập nhật trong khung kiến trúc phiên bản mới, bao gồm: Mô hình tham chiếu nghiệp vụ (BRM), mô hình tham chiếu dữ liệu (DRM), mô hình tham chiếu ứng dụng (ARM), mô hình tham chiếu công nghệ (TRM) và mô hình tham chiếu an toàn thông tin mạng, an ninh mạng (SRM).

Trong đó, mô hình tham chiếu an toàn thông tin trong khung kiến trúc phiên bản 2.0 được đổi tên thành mô hình tham chiếu An toàn thông tin mạng, an ninh mạng để đảm bảo đồng bộ với Luật an toàn thông tin mạng và Luật An ninh mạng.

Các mô hình BRM, DRM, ARM được cập nhật, bổ sung để đáp ứng nhu cầu triển khai Đề án 06 và Nghị quyết 59 của Chính phủ về định danh và xác thực điện tử.

Cùng với đó, từ thực tế triển khai, khung kiến trúc phiên bản mới còn cập nhật, bổ sung vào mô hình tham chiếu công nghệ một số công nghệ mới, lược bỏ các công nghệ cũ, lạc hậu; cập nhật, bổ sung một số văn bản có liên quan mới ban hành vào các mô hình tham chiếu một cách tương ứng.

Đồng thời, cập nhật bổ sung một số nguyên tắc cơ bản trong xây dựng kiến trúc chính phủ điện tử và một số nội dung khác theo các văn bản định hướng việc triển khai xây dựng Chính phủ điện tử, Chính phủ số tại Việt Nam hiện nay.

Trao đổi với phóng viên VietNamNet, ông Nguyễn Tử Quảng, Chủ tịch Bkav, Phó Chủ tịch Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ CNTT Việt Nam - VINASA nhận định, việc ban hành khung kiến trúc Chính phủ điện tử Việt Nam phiên bản 3.0 hướng tới Chính phủ số là kịp thời, đúng đắn trong xu hướng chuyển đổi số hiện nay của Việt Nam và cũng đúng với xu hướng chung trên thế giới.

Cũng theo ông Nguyễn Tử Quảng, khung kiến trúc Chính phủ điện tử Việt Nam phiên bản mới đã mạnh mẽ chọn hướng tiến hóa hẳn sang chính phủ số, dù tên gọi vẫn là Chính phủ điện tử 3.0 nhưng về kiến trúc thì đã định hướng chuyển sang chính phủ số.

“Kiến trúc Chính phủ điện tử Việt Nam phiên bản 3.0 hướng tới chính phủ số cũng đã nhấn mạnh được tầm quan trọng của dữ liệu, lấy dữ liệu làm trung tâm và sử dụng các nền tảng LowCode và NoCode. Các nền tảng này giúp các cơ quan, doanh nghiệp tạo ra các ứng dụng phần mềm nhanh chóng với ít hoặc không cần code để đáp ứng các nhu cầu và nghiệp vụ phát sinh trong quá trình vận hành”, ông Nguyễn Tử Quảng nhận xét.

Tại khung kiến trúc Chính phủ điện tử Việt Nam phiên bản mới, Bộ TT&TT cũng hướng dẫn rõ, đơn vị chuyên trách CNTT các bộ, ngành, địa phương có trách nhiệm xây dựng, cập nhật kiến trúc chính phủ điện tử cấp bộ (với bộ, ngành) và kiến trúc chính quyền điện tử cấp tỉnh (với các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương) đảm bảo phù hợp với Khung Kiến trúc Chính phủ điện tử Việt Nam phiên bản 3.0 hướng tới Chính phủ số, trình Bộ trưởng/Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố phê duyệt. 

Các chương trình, kế hoạch về ứng dụng CNTT, phát triển chính phủ điện tử, chính quyền điện tử cần được cập nhật, bổ sung và trình cấp có thẩm quyền phê duyệt nhằm bảo đảm đồng bộ, tuân thủ Khung Kiến trúc Chính phủ điện tử Việt Nam, phiên bản 3.0, hướng tới Chính phủ số; kiến trúc Chính phủ điện tử cấp bộ và kiến trúc chính quyền điện tử cấp tỉnh.

Như cởi bỏ được nỗi niềm, người đàn ông bộc bạch kể lại câu chuyện của mình. 

36 tuổi, ông T. kết hôn qua bạn bè mai mối. Dù biết vợ còn yêu tha thiết người cũ nhưng chồng vẫn tin rằng về sống với nhau, sẽ phát sinh tình cảm. Gần 15 năm hôn nhân, cuộc sống của họ khá yên ấm với sự ra đời của 3 cậu con trai. Ông T. từng tự hào về hạnh phúc gia đình của mình.

Khoảng nửa năm nay, ông phát hiện vợ liên lạc với người tình cũ và bắt gặp họ đi khách sạn. Người vợ cũng thừa nhận chưa quên người đàn ông kia nên họ đã đi lại với nhau 2 năm gần đây. 

Bị phản bội, ông vô cùng đau lòng và nghi ngờ huyết thống của những đứa con. Đặc biệt, cậu con trai lớn không có nét nào giống bố. Ông đã tìm hiểu về xét nghiệm ADN trên mạng rất kỹ trước khi đưa ra quyết định.

Mẫu xét nghiệm lần đầu cho thấy con lớn không phải con ruột, hai con nhỏ cùng huyết thống. Khi đưa bản xét nghiệm, vợ ông không tin nên ông đã đổi tên mẫu của cậu con cả tên Hà và xét nghiệm thêm. 

Khi ra về, người đàn ông này chia sẻ ông đã tha thứ sai lầm trong quá khứ của vợ nhưng hiện tại không bỏ qua khi bị phản bội. Ông sẽ ly hôn và chọn nuôi 2 con ruột là Trung - Anh. 

Tuy nhiên, ông bố này cũng lo lắng cho cậu con lớn. Khi biết sự thật mình không phải con ruột, cậu bé sẽ như thế nào. Ông còn hỏi thêm nhân viên tư vấn: “Nếu không phải con ruột khi ly hôn chắc chắn tòa không xử cho tôi nuôi hết cả ba đứa đúng không?”.

Bà Nga cho biết vị khách hàng này rất đặc biệt, ba lần nhận kết quả đều bình tĩnh, không hụt hẫng, tức giận. Chắc chắn, ông T. đã có sự chuẩn bị tinh thần kỹ lưỡng và biết trước được sự thật.

Ở góc độ chuyên môn, bà Nga chỉ khẳng định với khách hàng kết quả giám định có giá trị trước tòa nếu họ ly hôn. Điều quan trọng, cha mẹ nên ứng xử như thế nào để giảm tổn thương cho những đứa trẻ đang tuổi mới lớn khi biết sự thật về huyết thống của mình.

Xét nghiệm ADN là phân tích thông tin 23 cặp nhiễm sắc thể của hai hay nhiều người để xác định mối quan hệ di truyền. Những người có nghi ngờ trong cuộc sống gia đình sẽ tìm tới công nghệ này để giải đáp những thắc mắc của mình. Khi sự thật phơi bày không ít gia đình rơi vào bế tắc, đau khổ. Ngược lại, có trường hợp lấy lại được hạnh phúc của mình. 

Ông T. (51 tuổi, trú tại Văn Giang, Hưng Yên) tìm đến Trung tâm Phân tích ADN và Công nghệ di truyền Hà Nội để đăng ký giám định huyết thống cha con. Người đàn ông này đưa ra 3 mẫu tóc khác nhau, đánh dấu tên các con: Hà - Trung - Anh. Mẫu máu của ông T. do nhân viên trung tâm lấy trực tiếp.

Kết quả cho thấy cậu con trai tên Hà và ông không cùng huyết thống. Hai người còn lại là con ruột của ông (chẩn đoán chính xác 99,999%).

Hôm sau, ông T. mang một mẫu móng tay đến, đánh dấu tên Trung. Kết quả ghi nhận hai mẫu không cùng huyết thống dù theo mẫu xét nghiệm lần 1, hai người là cha - con. Tuy nhiên, ông T. không thắc mắc và im lặng ra về trước sự khó hiểu của các giám định viên ở trung tâm.

Hai ngày sau, ông T. cùng một người phụ nữ và đứa trẻ khoảng 13-14 tuổi tới trung tâm. Ông yêu cầu lấy mẫu máu của hai cha con, có sự chứng kiến của người mẹ. Ông đặt xét nghiệm chậm và hẹn lấy kết quả trực tiếp.

Lần này, hai mẫu xét nghiệm vẫn không cùng huyết thống. Người đàn ông vẫn im lặng đón nhận sự khác biệt như hai lần trước đó.

Bà Nguyễn Thị Nga, Giám đốc Trung tâm Phân tích ADN và Công nghệ di truyền Hà Nội, cho biết khi thấy kết quả lần thứ nhất và thứ 2 không trùng nhau, bà đã hỏi ông về câu chuyện phía sau.

Như cởi bỏ được nỗi niềm, người đàn ông bộc bạch kể lại câu chuyện của mình. 

36 tuổi, ông T. kết hôn qua bạn bè mai mối. Dù biết vợ còn yêu tha thiết người cũ nhưng chồng vẫn tin rằng về sống với nhau, sẽ phát sinh tình cảm. Gần 15 năm hôn nhân, cuộc sống của họ khá yên ấm với sự ra đời của 3 cậu con trai. Ông T. từng tự hào về hạnh phúc gia đình của mình.

Khoảng nửa năm nay, ông phát hiện vợ liên lạc với người tình cũ và bắt gặp họ đi khách sạn. Người vợ cũng thừa nhận chưa quên người đàn ông kia nên họ đã đi lại với nhau 2 năm gần đây. 

Bị phản bội, ông vô cùng đau lòng và nghi ngờ huyết thống của những đứa con. Đặc biệt, cậu con trai lớn không có nét nào giống bố. Ông đã tìm hiểu về xét nghiệm ADN trên mạng rất kỹ trước khi đưa ra quyết định.

Mẫu xét nghiệm lần đầu cho thấy con lớn không phải con ruột, hai con nhỏ cùng huyết thống. Khi đưa bản xét nghiệm, vợ ông không tin nên ông đã đổi tên mẫu của cậu con cả tên Hà và xét nghiệm thêm. 

Khi ra về, người đàn ông này chia sẻ ông đã tha thứ sai lầm trong quá khứ của vợ nhưng hiện tại không bỏ qua khi bị phản bội. Ông sẽ ly hôn và chọn nuôi 2 con ruột là Trung - Anh. 

Tuy nhiên, ông bố này cũng lo lắng cho cậu con lớn. Khi biết sự thật mình không phải con ruột, cậu bé sẽ như thế nào. Ông còn hỏi thêm nhân viên tư vấn: “Nếu không phải con ruột khi ly hôn chắc chắn tòa không xử cho tôi nuôi hết cả ba đứa đúng không?”.

Bà Nga cho biết vị khách hàng này rất đặc biệt, ba lần nhận kết quả đều bình tĩnh, không hụt hẫng, tức giận. Chắc chắn, ông T. đã có sự chuẩn bị tinh thần kỹ lưỡng và biết trước được sự thật.

Ở góc độ chuyên môn, bà Nga chỉ khẳng định với khách hàng kết quả giám định có giá trị trước tòa nếu họ ly hôn. Điều quan trọng, cha mẹ nên ứng xử như thế nào để giảm tổn thương cho những đứa trẻ đang tuổi mới lớn khi biết sự thật về huyết thống của mình.

Xét nghiệm ADN là phân tích thông tin 23 cặp nhiễm sắc thể của hai hay nhiều người để xác định mối quan hệ di truyền. Những người có nghi ngờ trong cuộc sống gia đình sẽ tìm tới công nghệ này để giải đáp những thắc mắc của mình. Khi sự thật phơi bày không ít gia đình rơi vào bế tắc, đau khổ. Ngược lại, có trường hợp lấy lại được hạnh phúc của mình. 

Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, cho hay người bị nhiễm độc thủy ngân từ nhiệt kế do chọc vào tay rất hy hữu. Đây là kim loại nặng có độc tính cao, rất nguy hiểm cho cả người bệnh và đội ngũ y bác sĩ phẫu thuật.

Hiện bệnh nhân L.T.H ổn định, thủy ngân đã được gắp hết hoàn toàn khỏi ngón tay. Dự kiến, bệnh nhân sẽ sớm được ra viện trong thời gian tới. 

Thủy ngân là một trong những kim loại nặng độc đầu bảng, xâm nhập cơ thể rất dễ dàng qua đường tiêu hóa, da và cơ quan hô hấp. Khi vào cơ thể, chất này rất khó đào thải, thậm chí mất nhiều năm đến nhiều thập kỷ. 

Ở Việt Nam, việc sử dụng nhiệt kế thủy ngân rất phổ biến ở các gia đình và cơ sở y tế từ phòng khám đến bệnh viện. Cách xử lý khi nhiệt kế vỡ:

- Tuyệt đối không được làm nóng thủy ngân, hành động này sẽ khiến thủy ngân bốc hơi và con người sẽ hít phải, dẫn tới nhiễm độc.

- Tuyệt đối không được dùng máy hút bụi để hút thủy ngân vì khi đó thủy ngân bị làm nóng, bay hơi rất dễ gây nhiễm độc. Thay vào đó hãy gạt hoặc quét nhẹ, thu gom loại bỏ hết các hạt thủy ngân.

- Nếu nuốt phải thủy ngân từ nhiệt kế, người dân không quá lo lắng vì đây là trường hợp thủy ngân nguyên tố (không hấp thu qua đường tiêu hóa). Trong trường hợp này, bác sĩ sẽ cho bệnh nhân chụp X-quang ngực, bụng và dùng thuốc nhuận tràng để đào thải thủy ngân ra ngoài cơ thể qua đường tiêu hóa.

Chị L.T.H. (trú tại Hải Phòng) đến Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) khám vì ngộ độc thủy ngân. Người phụ nữ này nhớ lại vào đêm 24/6, trong quá trình chuẩn bị đo nhiệt độ cho con bị sốt cao, chị đã vẩy nhiệt kế để cột thủy ngân trở về mức bình thường. Bất ngờ, đầu chứa thủy ngân của nhiệt kế chọc mạnh vào ngón trỏ bàn tay trái. Đầu nhiệt kế vỡ cắm vào ngón tay khiến thủy ngân xâm nhập vào sâu bên trong.

Chị H. không đến bệnh viện kiểm tra. Đến ngày 27/6, khi ngón tay sưng mủ, bệnh nhân mới đến bệnh viện địa phương và được tư vấn vào Trung tâm Chống độc - Bệnh viện Bạch Mai.

Tại đây, các bác sĩ đã hội chẩn và phối hợp cùng chuyên khoa phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ mổ khẩn cấp cho bệnh nhân loại bỏ phần thủy ngân.

Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, cho hay người bị nhiễm độc thủy ngân từ nhiệt kế do chọc vào tay rất hy hữu. Đây là kim loại nặng có độc tính cao, rất nguy hiểm cho cả người bệnh và đội ngũ y bác sĩ phẫu thuật.

Hiện bệnh nhân L.T.H ổn định, thủy ngân đã được gắp hết hoàn toàn khỏi ngón tay. Dự kiến, bệnh nhân sẽ sớm được ra viện trong thời gian tới. 

Thủy ngân là một trong những kim loại nặng độc đầu bảng, xâm nhập cơ thể rất dễ dàng qua đường tiêu hóa, da và cơ quan hô hấp. Khi vào cơ thể, chất này rất khó đào thải, thậm chí mất nhiều năm đến nhiều thập kỷ. 

Ở Việt Nam, việc sử dụng nhiệt kế thủy ngân rất phổ biến ở các gia đình và cơ sở y tế từ phòng khám đến bệnh viện. Cách xử lý khi nhiệt kế vỡ:

- Tuyệt đối không được làm nóng thủy ngân, hành động này sẽ khiến thủy ngân bốc hơi và con người sẽ hít phải, dẫn tới nhiễm độc.

- Tuyệt đối không được dùng máy hút bụi để hút thủy ngân vì khi đó thủy ngân bị làm nóng, bay hơi rất dễ gây nhiễm độc. Thay vào đó hãy gạt hoặc quét nhẹ, thu gom loại bỏ hết các hạt thủy ngân.

- Nếu nuốt phải thủy ngân từ nhiệt kế, người dân không quá lo lắng vì đây là trường hợp thủy ngân nguyên tố (không hấp thu qua đường tiêu hóa). Trong trường hợp này, bác sĩ sẽ cho bệnh nhân chụp X-quang ngực, bụng và dùng thuốc nhuận tràng để đào thải thủy ngân ra ngoài cơ thể qua đường tiêu hóa.